Informacje dla dysponentów grobów

Zmiana dysponenta grobu:

Zmiana dysponenta grobu (przepisanie pokwitowania na nowego dysponenta) może być dokonana wyłącznie w następujących przypadkach:

  1. Po upływie 20 lat, w czasie dokonywania powtórnej opłaty – na wniosek dysponenta grobu, z udokumentowaniem stopnia pokrewieństwa w stosunku do osoby zmarłej nowego dysponenta;
  2. Przed upływem 20 lat – za zgodą dysponenta grobu, tylko w czasie załatwiania formalności związanych z pogrzebem przy dochowaniu w grobie pogłębionym, z udokumentowaniem stopnia pokrewieństwa w stosunku do osoby zmarłej nowego dysponenta;
  3. Na podstawie postanowienia Sądu o zmianie dysponenta grobu;
  4. Jeśli dysponent grobu nie żyje, prawo do wniesienia powtórnej opłaty za grób przechodzi na osobę, która dokonała jego pochowania;
  5. Jeśli nie żyje dysponent grobu i osoba, która dokonała jego pochowania, obowiązuje okres rocznej karencji – czas na zgłoszenie się krewnych zainteresowanych dalszą pielęgnacją grobu, ze względu na cześć dla osoby zmarłej;
  6. Jeśli po upływie 20 lat od chwili pochowania i po upływie rocznej karencji nie zgłosi się nikt, miejsce tego grobu przechodzi do dyspozycji zarządu cmentarza, celem dokonania następnych pochówków.

Wyjątki z Aneksu nr 1 do Regulaminu
dla Kierowników Cmentarzy:

  • p. 3 – Pierwszeństwo do powtórnej opłaty grobu-placu ma osoba, na którą jest wystawione imienne pokwitowanie.
  • p. 4 – W przypadku dokonania zastrzeżenia przez osoby bliskie zmarłemu, spór należy załatwić polubownie bądź odesłać zainteresowanych na drogę sądową.
  • p. 5 – Za wyraźną zgodą osoby posiadającej pierwszeństwo uiszczenia powtórnej opłaty, można wystawić pokwitowanie na inną osobę, będącą w stosunku do osoby zmarłej w pokrewieństwie wymienionym w art. 10 ust. 1 p. 1, 2 i 3 Ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych z dnia 31 stycznia 1959 r.
  • p. 6 – Po upływie pełnego roku od daty ważności pokwitowania, można przyjąć opłatę powtórną za grób od osoby, która udokumentuje stopień pokrewieństwa lub powinowactwa w stosunku do osoby zmarłej w myśl art. 10 ww Ustawy.
  • p. 7 – Pokwitowania na pochowanie zmarłych lub powtórne opłaty grobu-placu mogą być wystawione tylko na jedną osobę i ważne są 20 lat.
  • p. 8 – W czasie trwania ważności pokwitowania (20 lat) NIE DOKONUJE SIĘ ZMIAN dysponenta grobu-placu.
  • p. 9 – Za zgodą aktualnego dysponenta grobu, inna osoba upoważniona do pochowania zmarłego, po udokumentowaniu stopnia pokrewieństwa tego zmarłego z osobą pochowaną w grobie, może otrzymać pokwitowanie na swoje nazwisko.
  • p. 11 – W stanach faktycznych odbiegających od wskazanych wyżej, należy wystąpić o rozstrzygnięcie do Komisji ds. cmentarzy.



Regulamin cmentarzy Archidiecezji Łódzkiej

  • Kuria Archidiecezji Łódzkiej, Komisja ds. cmentarzy podaje do wiadomości, że groby po 20 latach bez względu na ich stan utrzymania, mogą być – zgodnie z Ustawą z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz.U. nr 47, poz. 298 z 1972r.) – ponownie przekopane celem pochowania zmarłych.
  • Osoby pragnące utrzymać swoje groby rodzinne na dalsze 20 lat od pochowania, powinny zgłosić się do kancelarii cmentarza celem rejestracji i dokonania przewidzianych opłat.
  • Wszystkie groby muszą być oznaczone tabliczką nekrologową z podaniem imienia, nazwiska i daty zgonu zmarłego. Groby powtórnie opłacone należy oznaczyć numerem otrzymanego pokwitowania łamanym przez rok.
  • Groby należy utrzymywać w należytym porządku. Ich oznakowanie powinno być wykonane w sposób trwały, czytelny i w miejscu widocznym.
  • Brak oznakowania powtórnie opłaconego grobu (placu) może spowodować omyłkowe pochowanie innych zmarłych.
  • Wszelkie place i groby samowolnie zarezerwowane lub przywłaszczone pozostają w dyspozycji zarządu cmentarza.
  • Stawianie nagrobków lub ogrodzeń powinno być uzgadniane z kierownictwem cmentarza i podlega opłacie.

Zabrania się :

  • Dekorowania grobów darniną.
  • Stawiania ławek i utwardzania przejść.
  • Przebywania na terenie cmentarza w stanie nietrzeźwym lub budzącym zgorszenie oraz po godzinach zamknięcia.
  • Palenia tytoniu na cmentarzu.
  • Wprowadzania zwierząt na teren cmentarza.
  • Sadzenia lub wycinania drzew, przemieszczania mogił i nagrobków lub ogrodzeń bez uzgodnienia z kierownictwem cmentarza.
  • Wjazdu na cmentarz wszelkimi pojazdami bez zgody kancelarii cmentarza.
  • Wywożenia i przywożenia na cmentarz nagrobków poza godzinami urzędowania kancelarii.


UWAGA: Za skradzione kwiaty i inne przedmioty, za zniszczone pomniki lub ławki oraz za uszkodzone utwardzenia przejść, zarząd cmentarza nie ponosi odpowiedzialności.


Orzeczenia sądowe

w sprawach dóbr osobistych związanych z kultem pamięci zmarłych
i z przepisami ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych

Sąd Najwyższy wypowiedział się w niepublikowanym wyroku w składzie 7 sędziów, III CRN 455/90 z 11 grudnia 1990 r. za uznaniem prawa do pochowania i do grobu jako jednego prawa do pochowania.

W wyniku pochowania w grobie ziemnym następuje nabycie korzystania z grobu ziemnego, tj. z miejsca pod ten grób, na okres dłuższy od 20 lat tylko pod warunkiem uiszczenia co 20 lat stosownej opłaty (art. 10 ust. 1-2 ustawy z 1932 r., tak samo art. 7 ust. 1-2 ustawy z 1959 r.).

Osobie, która mimo upływu terminu oznaczonego w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz.U. z 1972 r. Nr 47, poz. 298) nie dopełnia warunków z ust. 2 tego artykułu, nie przysługuje roszczenie o przywrócenie posiadania miejsca oddanego przez zarząd cmentarza z przeznaczeniem na grób, chociażby nadal stale odwiedzała grób i utrzymywała go w należytym stanie (niepublikowana uchwała SN z 29 marca 1977 r., III CZP 17/77).

W myśl art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka pozostają pod ochroną prawa cywilnego. W orzecznictwie utrwalił się pogląd, że dobrem osobistym człowieka jest również kult pamięci jego bliskich zmarłych (niepublikowany wyrok SN z 13 lipca 1977 r., ICR 234/77).

Ze względu jednak na dominujący charakter dobra osobistego prawo do grobu nie podlega regułom dziedziczenia. Prawo do pochowania w danym grobie przysługuje z reguły określonym osobom, które same grób urządziły lub dla których został on urządzony (wyrok SN z 13 lutego 1979 r., ICR 25/79, OSNC 1979, nr 10, poz. 195).

Wzgląd na jakość grobu (ziemny czy murowany) jest obojętny, bo kult pamięci osoby zmarłej nie polega na wybudowaniu droższego grobowca czy nagrobka. Również nie rodzi żadnych praw do pochowania zwłok w grobowcu ani samo uczucie, ani powoływanie się na rzekomą wolę zmarłego (niepublikowany wyrok SN z 7 marca 1974 r., ICR 54/74).

Z uwagi jednak na dominujący charakter dobra osobistego względy majątkowe, takie jak pokrycie opłat za wykupienie grobu, nie mogą decydować w razie sporu o ustalenie uprawnienia do grobu osoby najbliższej (wyrok SA w Łodzi z 5 maja 1992 r., IACr 140/92, OSA 1993, z. 4, s. 48-51).